Dopamin Açlığı Nedir?
Bir diğer adıyla ‘mutsuz hissetmek’ olarak tanımlanan dopamin açlığı, bireyin kendisini üzgün, yalnız ve keyifsiz hissetmesine yol açar. Dopamin bilimsel olarak, heyecan duyulan işler ile bağlantılı beyin kimyasalı olarak tanımlanır. Aşık olduğunuzda, yeni bir yer keşfettiğimizde, sevdiklerimizle birlikte olduğumuzda dopamin maddesinin seviyesi yükselir. Bizi depresyondan koruyan da bu maddenin yeterli oluşudur. Dopamin genel olarak beklenti duyduğumuz şeylerden kaynaklanır. Örnek olarak, rutin işler yaparken memnun olmaktan ziyade yeni bir iş veya bir işte kazanım elde etmek dopamin seviyesini arttırır.
Dopamin Seviyemizi Yüksek Tutan Bazı İş ve Davranışlar;
1.Alışverişe Çıkmak
2.Aşık olmak
3.Heyecan verici bir yarışma veya maç müsabakası izlemek
4.Kırmızı Et
6.Kafein
7.Ekstrem Sporlar
8. Yağlı Yiyecekler
Dopamin Eksikliği Hangi Durumlarda Görülür
Dopmain seviyemiz, uzun vadede koyduğumuz hedeflerimizde sıkılmışlık durumundan kaynaklı bir düşüş moduna geçebilir bundan dolayı da sabrımızda tükenmişlik görebiliriz. Düşük dopamin seviyesi, bizi normalden daha aceleci davranışlara sokabilir. Bu durumda şeker, yağ ve karbonhidrat miktarı yüksek besinleri tercih etme eğiliminde oluyoruz. Bu yanlış değil doğal bir tavırdır. Çünkü ihtiyacımız dahilinde olan zihinsel ve kimyasal kaynaklarda eksiklik çekiyoruzdur. Şeker miktarı yüksek bir tatlının veya yağ açısından zengin olan bir cipsin bizi geçici de olsa mutlu edeceğine inanırız. Bu eksikliği, bir başka yolla eroin veya kokain gibi uyuşturucu maddeleri de dopamin seviyemizi yükselten kimyasallardır.
Dopamin Miktarını Karşılamak
Dopamin seviyemiz birçok sebepten ötürü düşüşe geçmektedir. Biz bu düşüşü sürekli olarak yağlı yiyeceklerden, madde kullanımlarından karşılamaya çalışırsak bir süre sonra beyin kimyamızı bozmaya başlarız. Beynimizin kendine ait salgılayabildiği dopamin miktarı vardır. Biz bu miktarı sadece dışarıdan karşılamaya kalkışırsak beynimizin sahip olduğu sağlıklı miktarı bozmuş olmaya başlarız. Bir süre sonra beynimiz dopamini sadece dışarıdan almaya bağımlı hale gelir. Bundan dolayı ise abur cubur tarzı yiyeceklere veya madde kullanımlarına bağımlı hale gelmiş oluruz. ‘’Düşük dopamin seviyesi = mutsuz edici duygular = yağlı besinler ve madde kullanımları = beynin yeterli miktarda dopamin üretme kimyasalını bozmak = daha düşük dopamin miktarı = daha yüksek mutsuzluk edici dugular = daha fazla yağlı besinler ve madde kullanımları...’’ Bu kısır döngüye hapsolmuş hale geliriz.
Bozulmuş Dopamin Seviyesini Sağlıklı Hale Getirmek
Beynimizin bu konudaki işlevselliğini geri kazandırmak için yapabileceğimiz birçok davranış kazanmamız gerekmektedir.
1.Spor Yapmak: Spor yapmak, dopamin seviyemizi arttırabilecek en güzel yollardan bir tanesidir.
Yağlı yemekler ile kendimizi tatmin etmek yerine spor yaparak hem beynimizin kendine ait işlevselliğini sağlıklı hale getirmiş hem de vücudumuz için sağlıklı bir davranışta bulunmuş oluruz.
2.Sağlıklı Beslenmek: Beynimizin işlevselliği için en önemli olan ikinci bir yoldur.
Yeterli miktarda protein, karbonhidrat ve yağ bakımından zengin yiyecekler tercih ettiğimizde vücudumuz enerji, konsantrasyon, öğrenme gibi bir çok açıdan destekçi olmaktadır.
3.Yeterli Uyku: Dopamin seviyesini arttırmanın yanında, hafızamızı güçlendirir.
Öğrenme güçlüğünü azaltır ve hatırlamakta güçlük çekmeyiz. Aynı zamanda bağışıklık sistemimizi de desteklemeye yardımcı olur.
4.Müzik Dinlemek: Müzik dinlemek gerçekten de ruhumuzu beslemeye yardımcı olur. Bu sayede de dopamin seviyemiz yükselir.
Özellikle de Hareketli ve sevdiğimiz müzikleri dinlediğimizde. Depresyonu azaltmaya yardımcıdır, hafıza gücünü arttırmayı destekler.
5.Vitamin ve Mineral Takviyeleri: Vücudumuz mineral ve vitamin açısından zengin olmak ister ve dopamin seviyesini etkileyen en önemli unsurlardandır.
Özellikle vücutta B6, demir, folat gibi vitaminlerin eksikliğinde kan değerlerinize baktırarak takviye almanız gerekmektedir.
6. Meditasyon Yapmak: Meditasyon artık günümüze kadar gelen ve internet aracılığı ile daha da yaygınlaşma gösteren bir egzersizdir.
Meditasyon yapmak rahatlamanıza yardımcı olmaktadır. Meditasyona ek olarak başka egzersizler eklediğinizde (yoga gibi) hareket ile birlikte dopamin seviyenizi ciddi miktarda arttırabilirsiniz.
7.Alkol Tüketimini Azaltmak: Alkol içeren içecekler de en başta bahsedilenler gibi beynimizin salgıladığı dopamin seviyesini bozarak ona bağımlı hale getiriyor.